ढाका ।
बंगलादेश नेपालले गरेको ढुवानीमा पूरक र नियामक शुल्क नलगाउने अनुरोधलाई स्विकार्ने सोचमा पुगेको छ। यो सँगै दुवै देशहरू न्यून भन्सार व्यापार सम्झौता नजिक पुगेका छन्। बंगलादेशले यो सम्झौता जारी गर्ने बित्तिकै नेपालसँग अधिमान्य व्यापार सम्झौता (पीटीए) मा हस्ताक्षर गर्ने तयारीमा छ । बंगलादेशी अधिकारीहरूले नेपालले बंगलादेशको ४२ वटा व्यापारिक सामानहरूको सूची स्वीकार गर्ने जानकारी दिएका छन् । वाणिज्य मन्त्रालयका एक अधिकारीले भने कि बंगलादेशको राष्ट्रिय राजस्व बोर्डले नेपाललाई भन्सार शुल्क तिर्नबाट छुट दिएको छ। “अन्य प्रस्तावहरू विचाराधीन छन्,” एक अधिकारीले शनिवार भने। हामीले बंगलादेशसंग अधिमान्य व्यापार सम्झौतामा हस्ताक्षरको लागी नेपाल सरकारको प्रश्नहरूको सबै जवाफ दिएका छौँ,” वाणिज्य सचिव तपन कान्ति घोषले भने। सम्झौता अहिले परिपक्व चरणमा रहेको भन्दै उनले भने कि यदि नेपाल पीटीए मस्यौदामा सकारात्मक भयो भने दुई दक्षिण एसियाली देशहरू सम्झौतामा आउनेछन्। उनले यो पनि भने कि यस्तो सम्झौता गर्नु भन्दा पहिले दुवै देशहरूको लागी एक जीतको स्थिति हुनु पर्छ। तपनले भने कि बंगलादेशले श्रीलङ्कासँग अर्को पीटीए को लागी पछ्याइरहेको छ तर श्रीलङ्कामा राजनीतिक उथलपुथलको कारण ठोस प्रगति भएको छैन। उनले भने, “इन्डोनेसियासङ पीटीए छलफल राम्रो गतिमा छ, वार्तामा प्रगति भइरहेको छ। तर, मलेसियासँग एक मुक्त व्यापार सम्झौताको लागी सम्भावना कम छ किनकि क्वालालम्पुर ढाकाको लागी आफ्नो सेवा क्षेत्र खोल्न चाहँदैनन्। व्यापार वार्ता समिति नेपालसँग पीटीएको उन्नतिको लागी जनवरी २०२१ मा बैठक बस्नु पर्ने थियो, तर कोभिड १९ महामारीले दुवै देशहरूलाई छलफल रोक्न बाध्य बनायो। नेपालका मुद्दाहरूमा बंगलाबंध बन्दरगाहबाट नेपाल धागो आयात प्रतिबन्ध हटाउने, तरकारी र फलफूलको आयात र भिसा सरलीकरणको विषय सामेल छ। यसैबिच, नेपालले आफ्नो कृषि उत्पादन, हस्तशिल्प र झाडुको ढुवानीमा शुल्कमुक्त सुविधाको माग गरेको छ। वाणिज्य मन्त्रालयका अधिकारीहरूका अनुसार बंगलादेशले नेपाललाई पीटीए अन्तर्गत तरकारी र फलफूल आयातको समस्या सम्बोधन गर्ने आश्वासन दिएको छ। ‘बंगलाबन्द सीमा हुँदै धागो र झाडुको निर्बाध निर्यात एनबीआरलाई पठाइएको छ जुन चाँडै समाधान हुन सक्छ’, अधिकारीहरूले भने। नेपालसँगको पछिल्लो बैठकमा एमओसीले ‘रोहणपुरलाई बंगलादेश र नेपालबिच पारवहन सम्झौताको बन्दरगाहको रूपमा समावेश गर्ने हस्ताक्षर गर्ने मोडलिङ’ को औँल्याएको छ। वाणिज्य सचिव स्तरीय छैटौँ बैठकमा यस विषयमा छलफल भएको थियो। नेपालले यस उद्देश्यका लागि आशय पत्र पठाउने अपेक्षा गरिएको थियो। नेपालको राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीको मार्च २२ को भ्रमणको क्रममा दुवै देशले पीटीएको प्रक्रिया छिटो गर्ने निर्णय गरे। डिसेम्बर ६,२०२० मा बंगलादेश भुटानसँग आफ्नो पहिलो द्विपक्षीय पिटिएमा हस्ताक्षर भयो। दक्षिण एसियामा बंगलादेशको नेपालसँग मात्र व्यापार नाफामा छ। आर्थिक वर्ष २०१९/०२० मा, बंगलादेशले नेपाललाई ४६ मिलियन डलर बराबरको सामान निर्यात गरेको छ। यो नेपालबाट १५ मिलियनको सामान आयात भएको छ ।